هر نوع ضربه، جراحت، شوک٬ آسیب و حادثه وارد شده بر بدن، در علم پزشکی، تروما (Trauma) محسوب میشود، مشروط به اینکه از خارج به بدن وارد شده باشد و عامل درونی، علت ایجاد آسیب نباشد.
به عبارت دیگر تروما هر آسيبي است كه در اثر افزايش انرژي ورودي به بدن ايجاد ميشود. اين انرژي ممكن است از نوع ضربهاي، مكانيكي، حرارتي (سوختگي)، شيميايي يا انواع ديگر باشد.
شکستگی استخوانهای صورت از موارد شایع بوده و بدلایل مختلف صورت میگیرد،بطورکلی ضربات وارده به صورت (تروما) برحسب شدت تروما و نوع آن آسیبهای متعدد و مختلفی را منجر میشود.در ایران شایع ترین عامل تروما تصادفات با وسایل نقلیه میباشد .
صدمات صورت شامل آسیب های بافت نرم و استخوان میباشد.استخوانهای صورت از استحکام زیادی برخوردار نیستند بویژه در محل اتصال آنها با استخوانهای مجاور،شایع ترین شکستگی ها مربوط به استخوان بینی و گونه است .
در صورتیکه بدنبال تروما استخوانها جابجا شوند باید بوسیله جراحی این استخوانها به محل اصلی خود هدایت شده و با پلیتهای مخصوص تثبیت شوند.
استخوان بینی:
استخوان بینی ضعیف بوده و بیشتر در معرض تروما قرار میگیرد ،در صورت جابجایی باید عمل جا اندازی استخوان هر چه سریعتر صورت بگیرد ،عدم درمان استخوان شکسته و جابجا شده ضمن تاثیر در چهره باعث مشکلات تنفسی میشود.
استخوان گونه:
شایع ترین شکستگی استخوانهای صورت بدنبال تروما در بسیاری از منابع به استخوان گونه اختصاص داده میشود،با توجه به اینکه این استخوان در تشکیل محفظه استخوانی چشم در ناحیه کف و کناره های چشم نقش دارد معمولا صدمات این ناحیه با صدمات چشمی همراه است.
صدمات چشمی:
شامل از دست دادن بینایی ،اختلال و محدودیت در حرکات چشم و جابجایی چشم میباشد لذا درمان شکستگی این استخوان از اهمیت زیادی برخوردار است.
شکستگی استخوانهای فک:
شکستگی این استخوانها عوارض متعددی را بهمراه داردمثل از بین رفتن روابط فکی و دندانها ،اختلال در تکلم و تنفس و بهم خوردن تناسب صورت .این استخوانها باید سریعا جااندازی شده و بوسیله پلیت تثبیت شوند.
شکستگی استخوانهای جمجمه:
در این بین استخوان پیشانی بیشتر در معرض تروما قرار میگیرد ،در محل پیشانی چون سینوس فرونتال قرار میگیرد این مسئله باعث ضعف آن شده لذا بیشتر آسیب پذیر است،بهر حال پس از بررسی وضعیت مغزی بیمار این استخوانها همانند سایر موارد باید بوسیله جراحی درمان شوند.
زمان طلایی برای درمان شکستگی استخوانها :با توجه به اینکه استخوانهای جابجا شده بهر حال بدلیل فعالیت عضلات در یک موقعیت نا صحیح تثبیت میشوند عمل ترمیم و جوش خوردن استخوانها در همین موقعیت صورت میگیرد این روند معمولا در مدت ده روز اتفاق میفتد،بنابراین درمان باید در طی این مدت یعنی ده روز صورت بگیرد وگرنه رسیدن به نتیجه مطلوب تحت تاثیر قرار میگیرد.